بنام یگانه مهندس هستی
- مقدمه
- نشریه شماره ۷۱۴ سازمان برنامه و بودجه کشور
- حرکت داخل صفحه و مهار خارج از صفحه دیوارها
- فلسفه الزام میلگرد بستر
- آیا طبق آیین‌نامه استفاده از میلگرد بستر الزامی است؟
- اتصال میلگرد بستر به ناودانی منقطع
- منابع
آیا با توجه به آیین‌نامه، میانقاب ها یا همان دیوارها به میلگرد بستر نیاز دارند یا خیر؟
مقدمه
با توجه به پیشرفت روزافزون صنعت ساختمان و توانایی محاسبه دقیق‌تر نیروهای وارد شده به ساختمان و توانایی پیشبینی خرابی‌های احتمالی تحت اثر زلزله و نیروهای جانبی،روش های مختلفی برای کاهش این خسارات و مقابله با این نیروها در آیین‌نامه های سراسر دنیا پیشنهاد شده است.
در آیین‌نامه‌های ساختمانی ایران نیز به این روش‌ها اشاره شده و جزییات آنها ذکر و تبعیت از آنها لازم است.یکی از نیروهای مخرب برای میانقاب‌ها، نیرو جانبی ایجاد شده از باد و زلزله می‌باشد.
در این مقاله به برسی این دیتیل‌ها و فلسفه وجود آنها میپردازیم.
نشریه شماره ۷۱۴ سازمان برنامه و بودجه کشور
این نشریه جدیدتر از پیوست ششم آیین‌نامه ۲۸۰۰ می‌باشد و در آن به دستورالعمل طراحی سازه‌ای و الزامات و ضوابط عملکردی و اجرایی نمای خارجی ساختمان ها اشاره شده است.
نشریه شماره ۷۱۴ و پیوست ششم آیین‌نامه ۲۸۰۰، مرجع اصلی ضوابط مهار میانقاب‌ها و دیوارهای ساختمانی می‌باشد.
در فصل دوازدهم (ضوابط طرح و اجرای دیوارهای ساختمان) این نشریه به ضوابط لازم برای میانقاب ها اشاره شده است.
حرکت داخل صفحه و مهار خارج از صفحه دیوارها
طبق ضوابط تمامی دیوارهای پیرامونی ساختمان باید از قاب سازه‌ای جداسازی شده و فضای بین آن دو (قاب سازه‌ای و دیوارمیانقاب) باید با یونولیت یا پشم سنگ پر شود.
میزان جداسازی دیوار از ستون‌ها طبق پیوست ششم ۱ درصد (۰٫۰۱) ارتفاع دیوار است و همچنین میزان جداسازی دیوار از تیر مقدار ۲۵ میلی‌متر یا خیز درازمدت تیر هرکدام که بیشتر است می‌باشد.
همچنین باید اتصالاتی بین قاب و میانقاب وجود داشته باشد تا دیوار حرکت داخل صفحه و مهار خارج از صفحه تحت نیروهای خارج صفحه را داشته باشد.
صفحه ۲۱۱ نشریه ۷۱۴
مهار خارج از صفحه ديوارها توسط اتصالاتي فلزي از جمله ناوداني‌ها منقطع و پیوسته و وادار های میانی تامین می‌شود.
همچنین در دیوارهای بیش از ۴ متر نصب وادار عمودی اجباری می‌باشد.
همانطور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید وادارها و ناودانی‌ها به نحوی باید باشد که حرکت داخل صفحه را تامین و حرکت خارج از صفحه را محدود کنند.
تصاویر صفحه ۱۷ و ۱۱ پیوست ششم ایین نامه ۲۸۰۰
فلسفه الزام میلگرد بستر
به علت وارد شدن بار های مختلف به دیوار،دیوارها باید به گونه‌ای طراحی شوند که توانایی مقابله با این بارها را داشته و باعث ایجاد خرابی نشوند.
دیوارها به علت ایجاد نیرو محوری به علت وزن خود و شرایط تکیه‌گاهی آن تحت اثر نیروهای برشی(بین ستون،تیر-دیوار) و نیروهای خمشی خارج از صفحه عمودی و افقی قرار می‌گیرند.
این نیروها باید توسط اتصالات فولادی و تسلیح کردن دیوار مستهلک شوند که در ادامه به آن میپردازیم.
صفحه ۲۲۰ نشریه ۷۱۴
همانطور که در تصویر بالا دیده می‌شود علاوه بر ناودانی‌ها منقطع و وادارهای میانی از میلگرد بستر نیز استفاده شده است و استفاده از این سه مورد طبق نشریه ۷۱۴ و پیوست ششم الزامی می‌باشد.
آیا طبق آیین‌نامه استفاده از میلگرد بستر الزامی است؟
پاسخ به این سوال قویا مثبت است،استفاده از ناودانی و وادارها و میلگرد بستر یا بست‌های فولادی در میانقاب ها الزامی می‌باشد.
در ادامه این موضوع را بیشتر برسی می‌کنیم.
بند۱۲-۲-۲-۲ نشریه ۷۱۴ (صفحه۲۱۲)
طبق این بند طراحی دیوارهای بلوکی مانند دیوار بلوک بتنی و لیکا یا بلوک های acc باید مانند یک دال دوطرفه طراحی شود.
همچنین باید جداسازی داخل صفحه نیز انجام گیرد.مقدار این جداسازی همانطور که پیش‌تر ذکر شد مقدار ۱ درصد ارتفاع دیوار می‌باشد.به طور مثال یک دیوار به ارتفاع ۳٫۸ متر باید حداقل ۳٫۸ سانتی‌متر از ستون‌های پیرامون خود فاصله داشته و به میزان ۲٫۵ سانتی‌متر یا خیز بلند‌مدت تیر از زیر تیر فاصله داشته باشد.
در این بند مهار خارج از صفحه دیوار توسط نبشی های فولادی و یا بست های U شکل در سه جهت بالا و طرفین دیوار انجام می‌گيرد. استفاده از وادارهاي مياني برای مهار خارج از صفحه براي ديوارهايي با طول بيشتر از ۴ متر الزامي است.
ناوداني منقطع استفاده شده جهت مهار خارج از صفحه ديوار
ديوار داراي ناوداني منقطع در پيرامون و بالای خود(تراز زیر تیر)
اکنون به الزام استفاده از میلگرد بستر و بست های فولادی میپردازیم:
ادامه بند۱۲-۲-۲-۲ نشریه ۷۱۴
این بند به صراحت به الزام مسلح کردن دیوار اشاره کرده است.
این مسلح سازی در دیوارهای بلوکی دارای ملات ماسه و سیمان که ضخامت ملات زیاد است باید توسط میلگرد بستر که به صورت مورب و یا نردبانی هستند انجام گیرد اما در دیوارهای ملات نازک یا دارای ملات چسبی مثل دیوارهای بلوک acc (در اصطلاح هبلكس)توسط بست هاي فولادي منقطع يا پیوسته انجام گیرد.
استفاده از میلگرد بستر و ناودانی منقطع در دیوار با بلوک سیمانی
دو نوع میلگرد بستر خرپایی(تصویر چپ) و میلگرد بستر نردبانی(تصویر راست)
استفاده از بست فولادی منقطع در بلوک acc
نصب بست فولادی در بلوک acc
بست فولادی
اتصال میلگرد بستر به ناودانی منقطع:
گاهی دیده می‌شود میلگرد بستر به ناودانی جوش شده یا به آن قلاب شده،این عمل از نظر نشریه ۷۱۴ غلط و روش درست آن مانند زیر است:
صفحه ۲۲۰ نشریه ۷۱۴
منابع:
- نشریه ۷۱۴ سازمان برنامه و بودجه کشور (مرداد ۱۴۰۱)
- پیوست ششم آیین‌نامه ۲۸۰۰ (ویرایش چهارم)
“امیدواریم این مقاله براتون مفید بوده باشه”
